Mülakatlara Hazırlan İdil Söker

Mülakat Hazırlık Paketi ile tüm mülakat türlerine hazırlan!

 

İşe alım sürecinde birden fazla mülakat türü olduğunu kim bilebilirdi? Davranışsaldan geleneksele ve arada kalan daha bir sürü mülakat çeşidi...

Bu rehber ile karşılaşabileceğin 7 farklı mülakat türünü daha iyi kavrayabilir, mezun olduktan sonra ilk işini alman için bu mülakatlarda yapman gerekenleri daha iyi öğrenebilirsin.

İşte karşılaşabileceğin mülakat türleri! Biraz ön hazırlıkla, olası yöneticinin hazırladığı her potansiyel senaryoya hazır hale gelebilirsin.

► Daveti almak:

Başvurunu gönderdin ve mülakata kabul mailini aldın! İşe alım departmanı seninle pozisyonla ilgili bir mülakat yapmak isteyecektir. Heyecandan veya gerginlikten herhangi bir soru sormayı unutmak normaldir fakat şirket ve senin aynı fikirde olduğunu daha iyi anlamak, bu konuda netleşmek için seninle iletişime geçtiklerinde soru sorma fırsatını kaçırmamak gerekir.

İşte sana yardımcı olabilecek birkaç örnek mülakat öncesi soruları:

• Mülakat sürecine kimler dahil oluyor?
• Özgeçmişim (CV) dışında yanımda herhangi bir şey getirmem gerekiyor mu?
• Görüşmenin ortalama olarak ne kadar süreceğine dair bir tahmininiz var mı?

Ayrıca eğer şirketin sayfasında ya da herhangi bir mailinde belirtilmediyse park ve diğer lojistikle ilgili sorularını sorabilirsin. Park yeri bulamamak ya da binaya nasıl gireceğini bilemediğin için geç kalmak pek de iyi bir ilk izlenim olmaz.

► Mülakat ekibini araştırmak:

Önceden seni mülakat edecek ekibin üyelerini tanımak ve hem onların hem de şirketin üzerine çalışmak bir avantaj sağlayacaktır. Mülakat edecek kişinin iş geçmişini ve ilgi alanlarını bilmek bağ kurma konusunda önemli bir etken olabilir (belki aynı üniversite mezunusunuzdur) ya da şirketin ekip işlerini ve iş şekillerini anlamada daha aydınlatıcı olabilir.

Mülakatlarını kimin yapacağını, kimin bu sürece dahil olacağını sormaktan çekinme. Genelde sana isimleri ve unvanları söylerler fakat eğer vermezlerse sor! Daha sonra mülakat ekibi hakkında araştırma yapmak için çeşitli metotlar kullanabilirsin.

Adları ve unvanları öğrendiğinde, mülakat ekibini aratabilir ve hem onlar hem de şirketle ilgili daha detaylı bilgi edinebilirsin. Bu bilgiler aynı zamanda ekibine sormak isteyebileceğin soruları (ve sana sorabilecekleri soruları yanıtlamaya hazırlanma sürecinde) düşünmene de yardımcı olma konusunda değerli bir bilgidir.

Ayrıca ilgilendiğin şirkette çalışan bir bağlantını görmek ya da senin ilgilendiğin şirketteki işlerle ilgilenen başka biriyle de konuşmak, kişisel bağlantılar oluşturmak mülakata girenlerin kısa bir listesini oluşturmak istediğinde işine yarayacaktır.

► Soruları cevaplamaya hazırlanmak:

Şimdi belirli türlerdeki mülakat metotlarının örneklerini inceleyeceğiz, fakat her aday kendisine sorulabilecek genel sorulara hazırlamalıdır. İlk mülakatından önce, bazı temel sorulara cevap vermek için alıştırma yap:

• Biraz kendinizden bahsedin.
• Hangi deneyimleriniz sizi buraya getirdi?
• Neden bu pozisyon için doğru aday olduğunuzu düşünüyorsunuz?
• Ekibimize ne katmayı düşünüyorsunuz?
• Güçlü ve zayıf yönlerin nelerdir?
• Yöneticin seni nasıl tarif eder?
• Bize çalışma tarzından bahseder misin?
• Neden burada çalışmak istiyorsun?
• Bize soruların var mı?

Sorulara vereceğin cevapların her zaman deneyimlerinin ve eğitiminin seni bu başarıya nasıl hazırladığını gösterecek şekilde olmalıdır. Potansiyel yöneticin “Bana biraz kendinden bahsedebilir misin?” derse, kişisel ayrıntılarla başlayabilirsin fakat ana hedefini unutmadan konuş.

Becerilerin ile neler sunabileceğin, neleri gösterebileceğin hakkında gerçekten düşünmelisin. Eğer profesyonel olarak istediğin yere ulaşmak istiyorsan bu becerileri, bireysel ilgi alanlarıyla birleştirmelisin.

Mülakat ekibine ne sunacağına karar vermek, seni çoğu görüşemeye hazırlamakta yardımcı olacaktır.

Asıl amaç kendinin bu pozisyon için en yeterli ve en güçlü aday olduğunu göstermendir. Bu nedenle bir mülakat için sorular üzerine hazırlanmaktansa hikaye anlatmaya daha çok odaklanabilirsin. Hikayeni anlatırken kendinden emin ve yetkin bir şekilde konuşuyor olman gerekir: Kimsin, ne için buradasın, buraya nasıl geldin, senin için asıl önemli olan şey ne ve bunun şirket olan uyumu nedir gibi.

Bu sorulardan bazılarının net ve basit cevapları vardır fakat yine de soruları sesli bir şekilde söylemek gerekir. Ama bunu çok fazla yapma. Robotik bir his uyandırmaması, monoton durmaması için aşırı prova yapılmamalı.

Mülakat Yöntemleri

İşte kullanılan en popüler yedi mülakat türü ve onlara nasıl hazırlanman gerektiğine dair önemli noktalar:

1. Geleneksel (Yüz Yüze) Mülakat

Genellikle, geleneksel mülakat başvurulan pozisyon için adayın işe alım profesyoneli ile yüz yüze görüşmedir. Deneyimin ve neden bu pozisyon için uygun aday olduğun hakkında çok çeşitli soruları yanıtlamaya hazır ol. İş için doğru deneyime sahip olup olmadığını sormanın yanı sıra, iyi hazırlık yapmış, hevesli ve ekibe uygun olup olmadığını da görmek isterler.

Şirketi ve olası yöneticini araştırın ki sana neden o şirkette çalışmak istediğin sorulduğunda, iyi düşünülmüş ve sempatik bir cevap verebilesin. Şirket ve iş türleri ile ilgili spesifik bilgilere sahip olmak sana “Bize herhangi bir sorunuz var mı?” dediklerinde seni hazır hissettirecektir.

Bazen geleneksel mülakat, seni alacakları mülakatlar serisinin ilk adımı olabilir. Eğer işe alım yöneticisini etkilersen, seni ikinci bir panel mülakatına ya da başka bir ekip üyesiyle birebir mülakata çağırabilirler.

2. Davranışsal Mülakat

Davranışsal mülakatlar senin kim olduğuna, belirli durumlarda nasıl düşünüp nasıl hareket ettiğine odaklanan mülakat türleridir. Davranışsal mülakat sorularının kapsama alanı geniş olabilir (“Bize işte karşılaştığınız stresli bir durumla başa çıktığınız bir zamanı anlatın”) ya da daha spesifik, olay bazlı sorular gelebilir (Bir müşterimizden acil olduğu yazan bir mail alıyorsun ama cevabından emin değilsin ve yöneticin uçakta olduğu için mailini ona ulaştıramıyorsun. Bu durumda ne yaparsın?).

Davranışsal sorulara verdiğin yanıtlar üzerine düşünmek için STAR (Durum, Hedef/Görev, Eylem, Sonuç) tekniğinin uygulayabilirsin:

Durum: Bazı üst düzey bağlamlar ile arka planını anlat.
Hedef: Hedefini ve hedefe ulaşmada önünde bulunan engelleri belirle.
Eylem: Bu bariyerleri aşmak için ne yaptığını açıkla.
Sonuç: En son ulaştığın sonuçları anlat.

İlk iş görüşmene gitmeden önce, davranışsal soruları kendine yüksek sesle sor ve cevap ver. Mülakatı yapan kişi/kişilerin problem çözme yetilerini ölçmesini ve görmesini sağlayan kısa bir senaryo yaratman ve bunları yaparken sakin kalman senin için iyi olacaktır.

3. Video Mülakat

Skype, Zoom, Google Meets gibi video görüşme programlarının yaygınlaşması ile video mülakatları çok hızlı bir şekilde yaygınlaşmaya başladı. Teknoloji ve mesafenin birleşmesi, teknik problemlerin kolayca oluşabileceği bir ortam anlamına da geldiğinden, video mülakatlar için sunum ve hazırlık çok önemlidir. Mülakattan önce aşağıdaki maddeleri yapman gerekmektedir:

→ Video görüşmesinde kiminle konuşacağını sor.
→ Herhangi bir saat farkından etkilenmemek için tarihi ve saati iki kere kontrol et, sor.
→ Mülakatını nerede yapacağını belirle. Dikkati dağıtmayacak nötr bir arka plana sahip, sessiz bir yer seç. 
→ Görüntünün ve sesin düzgün çalıştığını bir test araması ile kontrol et.
→ Özgeçmişinin ve referans mektubunun bir çıktısını al, böylelikle kolaylıkla onlardan referans alarak konuşmanı yapabilirsin.

Video mülakatlarında bir dizi geleneksel ve davranışsal mülakat sorusu sorulabilirken, konum, çalışma tarzların hakkında da sorular yanıtlaman gerekebilir. Örneğin; sen eğer Ankara'da yaşıyorsan ve şirket İstanbul'da bulunuyorsa, şirket senden ne zaman, hangi sürede taşınabileceğini öğrenmek isteyebilir. Eğer bu pozisyon bilgisayar başından, yani fiziksel olarak şirkete gitmeni gerektirecek bir şekilde yapılmıyorsa, sana daha önce evden çalışıp çalışmadığını, e-posta tarzını ya da Slack gibi programları kullanıp kullanamadığını sorabilirler.

Video mülakatlar için telefondan dahi olsa profesyonel bir şekilde giyinip hazırlan. Ani bir durum değişikliğinde hazırlıksız yakalanman özgüvenini ve imajını sarsabilir. Yüz yüze mülakatlara nasıl hazırlanıyorsan, o şekilde giyinip hazırlan.

4. Panel Mülakatı

Her zaman mülakattan önce kimlerle görüşeceğini sormalısın. Eğer bir grup ile mülakat yapıyorsan (panel mülakatlarında olduğu gibi), mülakata gittiğinde şaşırmazsın. Sadece seni mülakatında kimin bekleyeceğini bilmek bile deneyimini daha az göz korkutucu bir hale getirir.

Panel mülakatları boyunca, seninle mülakat yapan herkese tek tek değindiğinden ve hepsine cevap verdiğinden emin ol. Cevaplarını sana soruyu soran kişiyle göz kontağı kurarak ver, daha sonrasında seninle mülakatta olan şirket ekibinin diğer üyeleriyle de daha yumuşak göz kontaklarında bulunmayı hatırla.

5. Örnek Olay (Case) Mülakatları

Özellikle yönetim danışmanlığı ve pazarlama alanlarında işe alım yaparken yaygın bir şekilde kullanılan örnek olay mülakatları, aday çalışana cevaplaması gereken sorular ya da çözmesi gereken bir dizi soru veya olay senaryosu sunar. Genellikle bu soruların ana merkezi iş ya da piyasa senaryolarıdır. Bir case mülakatında başarılı olmak için tamamen düşünme biçimini öğrenmekle ilgilidir, bu sebeple bu mülakatlar için pratik yapmak hayati önem taşımaktadır.

Başarılı adaylar bu mülakat öncesi gerekli hazırlıkları yapmış olanlardır. Eğer örnek olay mülakatları senin alanının iş alımlarında önemli bir mülakat tarzıysa daha önce başlamadıysan bile hemen bunun üzerinde pratik yapmaya başlaman lazım.

6. Bilgilendirici Mülakat

Bilgilendirici mülakatlar, geleneksel mülakatlara göre daha az resmi olan mülakatlardır ve genelde sen başvurmadan yapılan mülakatlardır. Bu senin giriş seviyesindeki işlere girmeden önce ilgilendiğin alanla ilgili sorular sormanı sağlayan, muhtemel kariyer tercihin hakkında daha detaylı bilgi alma, profesyonel olarak o alanda çalışanlarla iş hayatıyla ilgili daha detaylı çalışabildiğin iş görüşmeleridir. Okulunun kariyer ofisinden, ebeveynlerinin arkadaşları ya da eski bir akıl hocası gibi resmi olmayan şahıs ve kurumlarla bu konularla ilgili görüşmeler yapabilirsin.

Resmi bir iş görüşmesi olmamasına rağmen, iş görüşmesine gider gibi resmi kıyafetler giymeli, soracağın sorulara iyi hazırlanmalı ve soruyu sorduğun kişiyle göz kontağı kurmaya önem ver. Onlara kariyerlerinin gidişatını ve işe başlayacak birine verebilecekleri tavsiyeleri sor. Görüşme yaptığın kişiyle geçirdiğin zamana ve daha resmi bir görüşme istememeye dikkat et.

Bilgilendirici mülakatlar, eğitim ve network sağlama alanında büyük bir fırsattır. Eğer mülakat iyi geçerse, özgeçmişini seninle aynı alanda çalışan bir arkadaşına ya da başka bir bağlantısına iletmek isteyebilirler. Her ihtimale karşı yanında birkaç kopya getir.

7. Telefon Mülakatları

Bu mülakatlar genellikle 30 dakika uzunluğunda, işe alım yöneticisi ya da sorumlusuyla yapılan görüşmelerdir. Bu görüşmeler genellikle senin birebir görüşmeye davet edilip edilmeyeceğine karar vermek için yapılan görüşmelerdir. Bu görüşmelerdeki asıl amacının, şirketteki yetkiliyi seninle sürece devam etmesi için etkilemektir.

Bu görüşmeler sırasında başvurduğun iş pozisyonunun yanı sıra özgeçmişinin ve referans mektuplarının bir kopyasını yanınızda bulundurmalısın. Bu görüşmeler öncesinde, klasik mülakatlara hazırlanıyormuş gibi standart sorulara hazırlanabilirsin. Ayrıca sen de olası bir etkileşime geçme, muhabbet ortamı oluşması durumunda seninle görüşen kişiye sormak isteyeceğin soruları hazırlamayı unutma.

Eğer beklenmedik bir şekilde telefon araması alırsan, mülakat yapacak kişiye şu an iyi bir zaman olmadığını bildirmelisin. Hazırlık yapıp odaklanabileceğin bir yerde olana kadar aramayı gerçekleştirmemen senin daha iyi bir telefon mülakatı geçirmeni sağlayacaktır.

Hangi tarz mülakat türüyle karşılaşırsan karşılaş, güçlü bir özgeçmişle hazır olmak özgüvenini artıracağı gibi hazırlıklı olmana da yardımcı olur.

Mülakat Hazırlık Paketi ile tüm mülakat türlerine hazırlan!

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.