İnsan Kaynakları Ayşenur Hepgüven

Ölüm, insan hayatının doğal bir sonucudur ve yakın bir aile üyesinin ölümü, kişide duygusal ve zihinsel stres yaratır. Bu durumda, çalışanlar ölümle ilgili işleri halletmek, cenaze hazırlamak ve yakınlarına destek olmak için zamana ihtiyaç duyabilirler. Bu nedenle, ölüm izni adı verilen özel bir izin türü vardır.

Peki, tam olarak ölüm izni nedir ve kimlere kaç gün verilir?

Ölüm izni nedir?

Ölüm izni, çalışanların yakın bir aile üyesinin ölümü nedeniyle işten ayrılmalarına izin veren bir tür izindir. Bu izin, işveren tarafından sağlanır ve genellikle yasal bir hak olarak tanınır. Ölüm izni süresi ülkeden ülkeye ve şirketten şirkete değişebilir. Bazı ülkelerde ölüm izni birkaç gün veya bir hafta kadar kısa olabilirken, diğerlerinde birkaç hafta veya hatta birkaç ay sürebilir.

Ölüm izni, sevilen birinin kaybı nedeniyle ortaya çıkan duygusal ve zihinsel stresin üstesinden gelmek için bir fırsat sağlar. Çalışan, cenaze töreni veya diğer aile işleri için zaman ayırabilir ve yas tutmak için gereken zamanı alabilir. Bu izin aynı zamanda şirketler tarafından sağlanan bir sosyal yardım olarak da düşünülebilir.

Ayrıca, bir aile üyesinin ölümü genellikle lojistik, mali ve idari görevleri de beraberinde getirir. Bu, çalışanların bir dizi sorumluluğu üstlenmek zorunda kaldığı anlamına gelir. Şirketler, çalışanların bu görevleri üstlenirken destek sağlamak için esneklik göstermeli ve gerektiğinde izin süresini uzatabilmelidir.

Ölüm izni aynı zamanda iş yerinde bir anlayış ve destek ortamının oluşmasına da yardımcı olabilir. Şirketler, çalışanların kayıplarını anlamak ve bu süreçte destek olmak için mümkün olan tüm yolları aramalıdır. Bu, çalışanların kendilerini desteklenmiş hissetmelerine yardımcı olabilir ve aynı zamanda iş yerindeki diğer çalışanlar için de olumlu bir ortam yaratabilir.

Ölüm izni kaç gündür?

Türkiye'de ölüm izni hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu'nda düzenlenmektedir. Buna göre, birinci derece yakınlarının ölümü nedeniyle çalışanlara 3 gün ölüm izni verilir. Birinci derece yakınlar; anne, baba, eş, çocuk, kardeş gibi kişilerdir. Ölüm izni süresi, birinci derece yakınlar dışındaki diğer akrabalar için ise 1 gündür.

Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlar için ise ölüm izni süresi, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda düzenlenmektedir. Devlet memurları için, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na göre, birinci derece akraba ölümü halinde 7 gün, ikinci derece akraba ölümü halinde 3 gün ölüm izni verilir. Bununla birlikte, özel sektörde ölüm izni hükümleri şirket tarafından belirlenir ve genellikle 1-3 gün arasındadır. Bazı şirketler ise, çalışanın kaybı durumunda daha uzun ölüm izni süreleri sunabilir.

Yani, özel sektörde çalışanlar için ölüm izni süresi, şirketin inisiyatifine ve iş sözleşmesine bağlı olarak belirlenir. Bazı şirketler, çalışanlarının ihtiyaçlarına göre ölüm izni süresini uzatabilirken, bazıları ise yasal minimum olan 3 günü uygulayabilir.

Ayrıca, Türkiye'de ölüm izni hükümleri, çalışanın statüsüne ve ölüm durumuna göre değişebilir.

Ölüm izni kimlere verilir?

Yukarıda da bahsettiğimiz gibi cenaze izni, bir çalışanın birinci derece yakını olan eş, anne, baba, kardeş, çocuk, kayınvalide veya kayınpederinin ölümü nedeniyle iş yerindeki çalışmalarına ara vermesine izin veren bir tür izindir. Cenaze izni, ölümün hemen ardından, cenaze töreni ve diğer ilgili işler için gerekli olan zamana izin vermek için verilir.

Türkiye'de ise iş kanununa göre, birinci derece yakınların ölümü durumunda 3 gün, eşin anne veya babasının ölümü durumunda 5 gün, eşin birinci derece yakınının ölümü durumunda 3 gün, ikinci derece yakının ölümü durumunda 1 gün, diğer akrabaların ölümü durumunda ise cenaze günü dahil olmak üzere 1 gün süreyle cenaze izni verilir.

Cenaze izni süresi, yasalarda belirtilen asgari süredir. Bazı şirketler, çalışanların acılarına saygı duymak için daha uzun bir süre izin verirler. Bu nedenle, çalışanlar iş yerindeki politikalar hakkında bilgi alabilir veya yöneticileriyle doğrudan görüşerek uzatılmış bir cenaze izni talep edebilirler.

Ölüm izni ne zaman kullanılır?

Çalışan veya memurun ölüm izni hakkı, yakınlarının vefat ettiği gün başlar. Eğer ani bir ölüm değilse ve hastanede yatan bir yakınıysa, hastane sürecinden bu izni kullanamaz, yıllık izni varsa bu haklarından düşer. Yani, ölüm izni yakının öldüğü gün başlar ve kanunen uygun görülen sürenin dolmasıyla sona biter.

Bunun yanında, ölüm izni bakımından kanunda belirtilen süreler “iş günü” değil “gün” hesabına göre düzenlendiği için ölüm izninin kullanılacağı sürenin hafta sonuna veya resmi tatillere denk gelmesi durumunda ölüm izni süresinde herhangi bir uzatma yapılmaz.

Ölüm izni belgesi nedir?

Ölüm izni belgesi, bir çalışanın iş yerinden ölüm nedeniyle geçici olarak ayrıldığını belirtmek için verilen bir belgedir. Ölüm izin belgesi, şirket tarafından çalışanın talebi üzerine veya yasalar tarafından zorunlu kılınarak verilebilir. Yani, ölüm izni için gerekli belgeler arasından ilk sırada yer alır.

Ölüm izni belgesi, genellikle şirketin resmi mektup kağıdı üzerinde yazılır ve aşağıdaki bilgileri içerir:

• Çalışanın adı, soyadı ve pozisyonu
• Çalışanın ayrılacağı tarih
• Gerekirse, kaybettiği yakının ölüm belgesi (ölüm nedenini içeren)
• Ölüm izni süresi
• Ölüm izni süresince çalışanın maaşının nasıl ödeneceği (örneğin, ücretli veya ücretsiz izin)
• Yöneticilerin adı-soyadı, imzası ve mührü

Ölüm izni belgesi, çalışanın ölüm izninden yararlanabilmesi için önemlidir. Ayrıca, çalışanın ölüm izninde olduğunu ve iş yerine geri döndüğünde hangi tarihte geri döneceğini belirtir.

Ölüm izninde maaş kesilir mi?

Ülkemizde ölüm izninde maaş kesintisi yapılmaz ve ölüm izni ücretli izin olarak verilir. Yani, çalışan normal maaşının tamamını sonraki ay alır. Ayrıca, yıllık izinden farklı bir hak olduğu için yıllık izin süresinden de düşülmez fakat çalışanlar bu süreyi dilerlerse yıllık izinleriyle birleştirilebilirler.

Bununla birlikte, özel sektörde her iş yeri farklı politikalara sahip olabilir, bu nedenle çalışanlar, yöneticilerine danışarak maaş ve yıllık izin konularında bilgi edinmelidirler.

Sonuç olarak, ölüm izni birçok kişi için zorlu bir dönemdir ve bu süreçte şirketlerin ve çalışanların birbirilerine destek olmaları önemlidir. Şirketler, çalışanların ihtiyaçlarını karşılamak için esneklik göstermeli ve çalışanların kayıplarıyla başa çıkmalarına yardımcı olacak kaynaklar ve destek sağlamalıdır.

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.