Yeteneklerini Geliştir Şevval Sakaoğlu

Öğrenmek ne demektir?

Bazıları için, onlara henüz bilmedikleri bir şeyler öğreten; hayattaki yeni olan her şeye giriş niteliğindedir. Diğerleri için, maruz kaldıkları bilgileri hatırlama sürecidir. Bunlardan farklı gruplar ise, öğrenmenin edindikleri her çeşit bilgiyi pratik olarak uygulayabilmeleri anlamına geldiğine inanmaktadır.

Gerçekte, öğrenmenin kesin tanımı önemli değildir. Önemli olan sadece görünen şeyin arkasında yatan süreçtir.

Bir araştırmaya göre, öğrenme düşündüğümüzden çok daha fazlasıdır. Öğrenme sürecini daha etkili ve eğlenceli hale getirmeye yardımcı olabilecek yeni çalışmalar yapılmıştır. 

Öğrenme modelleri, bu araştırmanın bir yönüdür ve herkes süreci desteklemek için bunları kullanabilir.

Öğrenme modelleri nedir?

Öğrenme modelleri, öğrenme mekanizmasını tanımlayan herhangi bir çerçevedir.

Temel olarak, ‘‘Bir öğrenme modeli, yeni beceriler veya bilgiler öğrenmenin herhangi bir şeklidir. Bu modeller, çeşitli öğrenme stillerine ayrılan alt kategorilere sahiptir.’’

Öğrenme Stili Modelleri ve Bireysel Öğrenenler

Öğrenme modellerini anlamak için bir örneğe bakalım:

İnternet öğrenme yöntemleri ile doludur. Bunlar bazen inanılmaz çalışırlar, ancak bazen hiç işe yaramazlar. Yöntemler burada hatalı değildir. Buna neden olan, her bir kişisel stilin arkasındaki bilim ve bireylerin öğrenme stillerindeki farklılıktır.

Bu nedenle tüm bu yöntemleri düzeltmenin ve diğer öğrenme ipuçlarını kullanmanın en iyi yolu süreci anlamaktır.

Öğrenme 7 farklı modelle tanımlanır. Her biri, modelden kaynaklanan ilgili öğrenme stilleriyle birlikte süreci açıklar.

1. Kolb öğrenme stili modeli

Bu öğrenme stili aynı zamanda deneyimsel öğrenme teorisi olarak da bilinir. 

David A. Kolb bu modelde öğrenmenin dört aşamadan oluşan bir döngü olduğunu ileri sürdü:

- Somut yaşantı
- Yansıtıcı gözlem
- Soyut kavramsallaştırma
- Aktif yaşantı

İlk aşamada, öğrenci ya yeni bir şey yaşar ya da eski bir deneyimin varyasyonundan geçer. 

Bu, öğrencinin söz konusu deneyime yansıttığı bir sonraki aşamaya yol açar. Deneyimi anlamak tamamen öğrencinin kişisel yorumuna dayanmaktadır.

Bu anlayışa dayanarak, öğrenci ya yeni fikirlerin oluştuğu ya da eski fikirlerin değiştirildiği soyut kavramsallaştırmadan geçer.

Son aşamada, önceki üç süreçte anlaşılan her şey kapsanır. Öğrenci gerçek hayatta bu yeni öğrenmeleri dener ve sonuçları yeni bir döngüye yol açar.

Bu döngüye dayanarak, dört tür öğrenci olabilir:

Ayrıştıran: Bu öğrenciler genellikle döngünün üçüncü ve dördüncü aşamalarına odaklanırlar. Denemeyi severler. Bu bireyler için bilgilerini pratik olarak uygulamak önemlidir. Dolayısıyla, teknik görevleri severler.

Değiştiren: Bu öğrenme stiline sahip insanlar daha çok spektrumun yaratıcı tarafındadırlar. Benzersiz fikirler üretmelerine yardımcı olan harika uzantılar hayal etmeyi severler. Çoğunlukla döngünün ilk iki aşamasına güvenirler.

Özümseyen: Bu tür öğrenciler, bilinen bilgilerin desteğiyle her şeyi üstlenirler. Bilgiyi daha etkili bir şekilde özümsemede kavramsallaştırmayı ve yansıtmayı tercih ederler.

Yerleştiren: Bu öğrenme stiline sahip bireyler yeni görevleri hoş karşılarlar. Stilleri pratiktir, bu yüzden öğrenmeleri çoğunlukla döngüdeki son aşamayı içerir.

2. VARK öğrenme stili modeli

VARK kısaltması öğrenme modelinin kendisini açıklar. Görsel (visual), işitsel (auditory), okuma/yazma (reading/writing) ve kinestetik (kinesthetic) öğrenme stillerini ifade eder. Bu model, her öğrencinin bu süreçlerin herhangi biriyle öğrenme deneyimi yaşadığını belirtir.

Yani, görsel öğrenenler gördükleri şeyleri duyduklarından daha iyi hatırlayabilirler. Benzer şekilde, işitsel öğrenenler bilgiyi en iyi ses kaynakları aracılığıyla alırlar. Okuyucular ve yazarlar bunlardan herhangi birini yapmak isterler. Kinestetik öğrenenler ise deneyimleyerek bilgi kazanırlar.

Bu modele göre, öğrenciler iki türe ayrılır. Birinci tip öğrenciler, durumun ihtiyacına göre dört öğrenme stili arasında geçiş yapabilirler. Bununla birlikte, ikinci tür öğrencilere sadece bir tercihleri olduğu için yavaş öğrenenler denir.

3. Gregorc öğrenme modeli

Gregorc öğrenme modeli zihnin çalışma biçimine derinlemesine bakar. 

Bu modele göre zihnin baskın bir çeyreği vardır. Bu çeyrek, zihinsel aktiviteyi etkilediğinden her bireyin öğrenme stilini belirler.

Bu öğrenme stillerinden ilki ‘’somut ardışık’’ öğrenmedir. Bu öğrenciler uygulamalı deneyim yoluyla öğrenirler. Böyle bir öğrenmede tüm duyuların kullanımı fark edilir.

İkincisi ‘’somut dağınık’’ olarak bilinir. Bu tür bireyler bilgiyi hızlı bir şekilde ezberleyebilir, ancak daha sonra yorum yapmak önceki bilgilerine dayanır. Örneğin, ukuleleyi öğrenen bir kişi tıngırdatma modelini yeterince hızlı bir şekilde öğrenmek için aşina olduğu bir enstrümanla ilişkilendirmek zorunda kalacaktır.

Diğeri ‘’soyut ardışık’’ öğrenmedir. Bu öğrenme stiline sahip insanlar, başarılı bir öğrenme süreci için çok sayıda öğrenme aracı -özellikle görseller içeren- ve organize bir öğrenme ortamına ihtiyaç duyarlar.

Son olarak, ‘’soyut dağınık’’ öğrenciler düzensiz bir şekilde çalışırlar. Kişisel yorumları uyarınca bilgileri akıllarında düzenlemek için kendi yolları vardır.

4. Hermann Beyin Hakimiyeti öğrenme modeli

Hermann Beyin Hakimiyeti Aracı (HBDI), bireylerin öğrenme tercihlerini tanımlamak için mekanizma getiren bir modeldir.

Sonuçlara dayanarak bu model; öğrencilerin kuramcılar, organizatörler, insancıllar veya yenilikçiler olabileceğini öne sürer.

Kuramcılar, ardışık öğrenmeyi tercih ederler. Bu yüzden bilgiyi ezberleme konusunda iyidirler.

Organizatörler, yeni bilgiyi ancak tüm bilgiler sistematik olarak düzenlendiğinde özümseyebilirler.

İnsancıllar, kişilerarası düşünceye odaklanırlar. Böylece öğrenmeleri duygular, hisler ve fikirlerin ifade edilmesinden oluşur. Grup etkileşimleri onlar için oldukça yaygındır.

Son olarak, yenilikçiler mevcut bilgileri yaratıcılıklarını geliştirmek için kullanırlar. Problem çözme ve eleştirel düşünme bu öğrencilerin öne çıkan özellikleridir.

5. 4MAT öğrenme modeli

4MAT öğrenme modeli Kolb modelinin bir uzantısıdır. Bununla birlikte yaratıcı, analitik, dinamik ve sağduyu içeren 4 farklı öğrenme stili sunar.

Bu model, öğrenmelerini deneyimlere dayandıran bireylerin sağduyu kategorisine giren öğrenciler olduğunu düşündürmektedir. Yaratıcı öğrenciler bu deneyimleri kavramsallaştırırken, analitik öğrenciler aynı zamanda fikirleri de uygular ve geliştirir. Dinamik öğrenciler ise tüm adımlardan yararlanır ancak esas olarak öğrenmelerini kişisel yorumlarına dayandırır.

6. Felder-Silverman öğrenme stili modeli

Bu öğrenme modeli, yeni bilgileri kavrama süreci söz konusu olduğunda her bireyin kendi tercihine sahip olmasına odaklanmaktadır. Bazı bireylerin birden fazla tercihi olabilir, bazıları birinden diğerine kayabilir ve bazılarında ise sadece bir tane olabilir.

Aktif ve yansıtıcı öğrenciler, adından da anlaşılacağı gibi çok uygulamalıdır. Aktif öğrenme en sevdikleri öğrenme yöntemidir.

Öte yandan, algısal ve sezgisel öğrenciler yazılı gerçeklere ve kavramlara odaklanır. Önceden var olan fikirler sunulabilir. Onlar ezberlemeyle alakalı bir konuda sorun yaşamazlar. Örneğin bir halkla ilişkiler stratejisti gerçek yaşamdaki durumları yeni fikirlerle denemek yerine, önceki araştırmalara dayanarak daha iyi çalışabilirse bu stili açıklayabilir.

Aşamalı ve bütünsel öğrenciler, organize ve sistematik öğrenmeyi tercih ederler.

Görsel ve sözel öğrenciler ise, kelime ve grafik gibi destekleyici araçları kullanırlar.

7. Honey Mumford modeli

Honey Mumford modeli Kolb modeline oldukça benzer. Aşağıdaki öğrenme stillerini tanıtır:

Aktivistler: Aktif öğrenenler onlardan pratik olarak bilgi almak için bir şeyler yapar.

Teorisyenler: Mevcut gerçeklerden ve rakamlardan öğrenmek isteyen insanlar bu kategoriye girer.

Pragmatistler: Bu tür bireyler onlardan öğrenmeden önce fikirleri kavramsallaştırır ve dener.

Yansıtıcılar: Bu öğrenciler gördükleri ve onlardan öğrendikleri üzerinde düşünür.

• Öğrenme modelleri ile öğrenme yeteneğini geliştir!

Öğrenme stillerini anlamak oldukça basittir. Online bir sınava girebilir veya tercih ettiğin öğrenme yöntemine dikkat edebilirsin. Çeşitli öğrenme stillerinin farkındaysan, bunu anlaman uzun sürmez.

Tanımladığın öğrenme stilinde geriye doğru gitme zamanı. Her bir öğrenme modeline bak ve öğrenme stilinin hangisine dahil olduğunu anla. Bunu bilmek işini kolaylaştıracaktır.

Her öğrenme modelinin, bilginin emilim sürecini açıklayan özel bir mekanizması vardır. Bunu yaşamda yeni beceri ve teknikler öğrenirken uygularsan, süreç verimli ve kolay hale gelir.

Bu nedenle kendini görsel bir öğrenci olarak tanımlarsan, VARK modelinin mekanizmasını bulmak için daha fazla zaman harcayabilirsin. Öğrenme yeteneklerini artırmak için kendine uygun olan stile yönelik öğrenme tekniklerini araştırmalısın.

Sonuçta öğrenmenin karmaşık bir süreç olduğu açıktır. Bu derin fenomen, başarılı bir şekilde çözülürse çok iyi kullanılabilir. Öğrenme modelleri ile ilgili tüm bilgilere sahip olduğuna göre, öğrenme hiçbir zaman senin için sorun olmayacak. Artık hayata hazırsın!

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.