Sektörünü ve Departmanını Seç Selenay Türkoğlu

Hayat boyu devam eden öğrenim sürecinin bir parçası olmak ister misiniz?

Akademisyenlik nedir?

Öğretim üyesi olarak tanımlayabileceğimiz akademisyenlik mesleği, yüksek öğrenim kurumlarında eğitim veren kişilere verilen isimdir. Üniversitelerde, uzmanlaşmış olduğu alan ile ilgili eğitim veren ve bu alanlarda çalışmalar yaparak literatüre katkı sağlayan, eserler üreten kişilere akademisyen denir.Üniversitelerde verdikleri eğitimden arta kalan zamanda kendilerini uzmanlık alanları doğrultusunda geliştirmeye devam eden akademisyenler için aslında öğrenim asla bitmez.

Akademide belirli rütbeler vardır, bunlar ülkelere göre farklılık göstermekle birlikte Türkiye’de şu şekildedir;

• Profesör
• Doçent
• Dr. Öğretim Üyesi
• Öğretim Görevlisi
• Okutman
• Araştırma Görevlisi

Bu unvanlar kişinin meslekteki yılı ve yaptığı çalışmalar ile paralel olarak yükseliş gösterir. Her unvan için akademisyenler ciddi bir tez ve eser çalışması içine girerler. Yapmış oldukları çalışmayı jüriye sunar ve onay almaları halinde yeni unvanlarına kavuşurlar.

Akademisyen ne iş yapar? Görev ve sorumlulukları nelerdir?

Akademisyenlik en kısa tabiri ile bir öğrenim ve öğretme sürecidir. Kişi uzmanı olduğu alanda çalışmalarına devam ederken bir yandan da bunu öğrencilere aktarmak ile sorumludur. Bilimsel çalışmalarının yanı sıra, akademisyenlerin aşağıda sıralananlar gibi yapması gereken ekstra görevlerde vardır:

• Vermiş olduğu eğitimi dönemin gerekliliklerine göre revize etmeli ve bunu öğrencilerine en uygun şekilde sunmalıdır.
• Öğrencilerin üniversite süreçlerini etkili bir şekilde devam ettirebilmeleri için onlara ihtiyaçları doğrultusunda yardımcı olmalıdır.
• Tez yazım süreçlerinde danışman olarak, proje süreçlerinde yönlendirici olarak yardımcı olmanın yanı sıra akademik olarak ortaya çıkabilecek her türlü problemde öğrencilerin ilk başvurdukları kişi akademisyenlerdir. Bu sebeple akademisyenler için etkili iletişim kurma becerisi olmazsa olmazlardandır.

Akademisyenlik için şartlar nelerdir?

Dört yıllık lisans eğitimini tamamladıktan sonra akademisyenliğe giden ilk adım yüksek lisanstan geçmektedir. Yüksek lisansa giriş için ALES sınavından en az 70, YDS sınavından ise en az 50 alınması gerekmektedir. Buna ek olarak, yüksek lisans başvurusunda bulunabilmek için not ortalaması kriteri vardır; üniversiteye göre değişiklik göstermekle birlikte, kişinin minimum 2,5/4 not ortalamasına sahip olması gerekmektedir. Yüksek lisans başvurusu yapacağınız okulun farklı istekleri olabilir, bunun için okulların duyurularını mutlaka takip etmelisiniz.

Yüksek lisans sürecinde veya sonrasında akademik hayata araştırma görevlisi olarak girebilirsiniz. Bunun için ise 35 yaş sınırı mevcuttur. Yüksek lisans eğitiminiz sonrası doktora başvurusu yapmalısınız bunun için ALES ve YDS puanına ihtiyacınız vardır. Ek olarak, okulun yapacağı yazılı ve sözlü sınavları da başarıyla tamamlamanız gerekmektedir.

Bundan sonrasında ise alacağınız her unvan için akademik yeterliliğinizi kanıtlamanız beklenmektedir. Meslekte geçirmiş olduğunuz süre ve bu süre boyunca bilimsel alanda ki katkılarınız büyük önem arz etmektedir. Akademik ilerleyişiniz boyunca uzmanlaşmak istediğiniz alanda çalışma yapmalı ve bu çalışmalar sonucu hazırlamış olduğunuz testleri jüri onayından geçirmelisiniz.

Bunların yanında, üniversitelerin farklı kriterleri mevcuttur. Yükseköğretim Kurumlarının (YÖK) sitesinden ilgili üniversitenin kriterlerini öğrenebilirsiniz.

Akademisyen olmak için yapılması gerekenler nelerdir?

Akademisyen olabilmek için yapılması gereken en önemli şey; merak duygusunu ve öğrenme heyecanını hiç kaybetmemektir. Sürekli olarak araştırmalar yapmayı gerektiren bu meslek kesinlikle severek yapılmalıdır. Bunun için lisans eğitiminde kişi kendine uygun alanı seçme konusunda titiz davranmalıdır. Akademisyenliği bir bina olarak düşünürsek lisans eğitimi bu binanın temelidir ve sağlam olmalıdır.

Lisans ve yüksek lisans süreciniz boyunca yapacağınız çalışmalar, hangi alanda uzmanlaşmak istediğinize dair size bir cevap oluşturacaktır. Elde ettiğiniz cevap ile birlikte gerekli yeterlilikleri sağladığınız zaman akademisyen olma yolculuğuna hazırsınız demektir. Bu yolculukta kendinizi her zaman güncel tutmalı ve uzmanlık alanınızı beslemelisiniz.

Peki tamam besleyelim ama nasıl?

Bir örnek verelim; bir reklamcı olduğunuzu hayal edin. Ürününüzü pazarlayabilmek için hedef kitlenizi iyi bilmelisiniz ve o hedef kitleye yönelik mesajlar oluşturmalısınız öyle değil mi? İşte o hedef kitleyi tanıyabilmek iyi bir gözlem ve bilgi birikimi sayesinde gerçekleşebilir. Bir sosyolog kadar kitleleri iyi analiz etmek zorunda değilsiniz ancak kimin ne istediğini anlayabilecek kadar bilginiz olması gerekmektedir.

Akademisyenlikte böyledir, uzmanlık alanınız ne olursa olsun onu besleyecek yan dallar hakkında fikir sahibi olmanız gerekmektedir.

Akademisyen olmak için gerekli not ortalaması nedir?

ALES için 70, YDS için 50 puan şartı mevcuttur. Bunun yanında üniversiteler arası farlılık göstermekle beraber en az 2,5 not ortalaması istenmektedir. Ancak not ortalamanızı olabildiğince yüksek tutmak şansınızı artıracaktır.

Akademisyen olmak için kaç sene okumak gerekir?

Dört yıllık lisans eğitiminin ardından sizi iki yıllık yüksek lisans eğitimi beklemektedir. Yüksek lisans sonrasında ise dört yıllık doktora eğitimini tamamlamalısınız. Doktora eğitimi, ders ve tez dönemi olarak iki aşamada gerçekleşir ve bu süreç çalışmalarınızı en verimli şekilde yapmanız gereken süreçlerdendir.

Yurt dışında nasıl akademisyen olabilirim?

Akademik kariyerinizi yurt dışında sürdürmeniz için belirli şartlar mevcuttur. Yurt dışında doktora, yani PhD, uzun bir çalışma temposu ve bir takım prosedürleri yerine getirmekten oluşuyor.

İlk adım lisans ve yüksek lisans eğitimini iyi bir not ortalaması ile tamamlamak.

İngilizce yeterliliğinizi kanıtlamak için IELTS’den en az 6.5 TOEFL’den en az 80 puan almak.

Başvurduğunuz okulu ne için istediğinize dair, aslında sizi tanıtan, bir niyet mektubu yazmalısınız. Aynı zamanda üniversite hocalarınızdan da sizi anlatan bir referans mektubu yazmalarını rica etmelisiniz.

Belgelerinizi hazırladıktan sonra okula gönderiyorsunuz. Dilerseniz bu süreçte yurt dışı eğitim danışmanlığı veren kurumlardan yararlanabilirsiniz. Sonrasında ise, sizi online bir mülakat bekliyor. Kabul almanız ve doktora programına başlamanız durumunda araştırma konunuza göre size burs hatta maaş verilebiliyor. Amerika ve Kanada’da direkt doktora programına başvurabilirken, Avrupa’da sizden master programını da tamamlamış olmanız bekleniyor.

Türkiye’de akademisyen maaşları ne kadar?

Akademisyen maaşları kişinin kıdemine göre değişkenlik göstermek ile birlikte şu şekildedir;

• Profesör (2 yıldan az): 13.000 - 15.000 TL
• Doçent: 5.000 - 11.000 TL
• Doktor Öğretim Üyesi: 9.500 TL 
• Öğretim Görevlisi: 7.900 - 8.700 TL
• Araştırma Görevlisi: 8.100 - 8.350 TL

Akademisyen olmanın avantajları nelerdir?

Akademisyenlik mesleğini severek yaptığınızda size onlarca avantaj sağlayacaktır. Hiç bitmeyen merak duygunuzu devamlı öğrenerek ve bilgilerinizi başkalarına aktararak besleyebilirsiniz.

Uzmanlık alanınız ve yan dallardan yapacağınız araştırmalar bilgilerinizi güncel tutar ve entelektüel bir birikim elde edersiniz.

Yeni öğrenciler yetiştirir ve onların kariyer yolculuklarını çizmelerine şahitlik edersiniz.

Yürüteceğiniz çalışmalar ile yarışmalara katılabilir ve bu sayede derece alabilirsiniz. Aynı zamanda bu çalışmaları dilerseniz yurt dışında yürütebilir ya da oradaki yarışmalara katılabilirsiniz.

Kadrolu bir akademisyen olduğunuzda finansal kaygılarınız azalacağında yürütmek istediğiniz çalışmalara daha fazla devam edebilme olanağınız oluşur.

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.