Sektörünü ve Departmanını Seç Toptalent

Blockchain günümüzün en çok konuşulan, en önemli teknolojilerinden biri olarak öne çıkıyor. Özellikle Bitcoin devrimiyle ve sanal paralarla daha çok gündeme gelen ve konuşulan bu teknoloji temelde sınırsız diyebileceğimiz bir kullanım alanına sahip ve birçok sorunu daha efektif bir şekilde çözmemize imkan sağlıyor.

Peki bu kadar konuşulan Blockchain aslında nedir?

Blockchain temelde bir veri defteridir, yani bir veri depolama ve dağıtma sistemidir mali defter girişi veya bir işlemin kaydını temsil eden veriler gibi. Blockchain sisteminde kullanılan bu veriler daha önceki veritabanı sistemlerinden farklı olarak işlem özgünlüğünü ve güvenilirliği sağlamak için dijital olarak imzalanmıştır ve hiç kimsenin değiştirememesi nedeniyle, defterin kendisi ve mevcut işlemlerin yüksek bir bütünlük içinde olması hedeflenmiştir. Bu da bahsettiğimiz şifreleme ve yapısal olarak veriyi sistemdeki tüm aygıtlarda tutma ile sağlanır. Daha önceki veri sistemlerinde verilerin sağlam ve güvenilir bir kopyası Server veya Root dediğimiz bir kökte tutulurken Blockchain bu kopyaları o blok zincirindeki tüm aygıtlarda tutar ve değiştirmeye imkan vermez. Böylece fraud gibi durumların önüne geçer.

Blockchain teknolojisi, dijital dünyanın bize sunduğu çok temel bir mantığı yani veriyi dilediğimiz gibi yazıp, silme ve güncelleme imkanına farklı bir bakış açısı getiriyor. Şöyle bir çözüm sunuyor; Veriyi bloklar halinde ele alalım, her bir blok önce belirli kurallara göre oluşturulsun sonra sisteme yazılsın, bu blok tüm dağıtık kayıt defteri yapısındaki uç noktalara yayılsın. Yeni bir blok geldiğinde bir önceki bloğun bir özetini alalım (burada yazılımsal bir kriptoloji yaklaşımı kullanılıyor, ilerleyen bölümlerde bu tekniklerin detaylarına bakacağız) bu özet ile birlikte ikinci bloğu oluşturalım ve zincire ekleyelim. Bu şekilde her bir yeni blok geldiğinde bir öncekinin özeti ile ilişkili olacağı için tüm zincir bir birini tamamlayan bir yapıya sahip olur.

Blockchain kayıtlarını pek çok uç noktaya dağıttığımızı belirtmiştik. Bu durumda tüm noktalar kendi aralarında iletişim halinde kalarak sistemin bozulmadığının teyidini yapabilirler. Eğer Blockchain yapısında aradan bir halka çıkarsa veya deği- şirse zincir kırılır ve sistemin geneli kırık/bozuk halkaya sahip noktayı dağıtık kayıt defteri ağından çıkartır. Böylece geriye kalanlar zincirin kırılmadan devam ettiği noktasında mutabık kalarak sistemi kullanmaya devam eder.

Ayrıca Blockchain konusunda verinin türü ve boyutu ile ilgili standartların da yaygınlaşmasına önümüzdeki dönemde kesin olarak bakılıyor.

Blockchain nasıl çalışır?

Blockchain çalışma prensibi olarak en başta oldukça karmaşık görünebilir fakat bunu bir teknolojik işlemler bütünü olarak değil de bir veri defteri, kayıt defteri olarak düşünürsek daha akla yatkın bir yaklaşım elde ederiz. Özellikle veri bilimi, veri tabanı ve veri işleme gibi konularda detaylı bilgisi olmayanlar daha kolay anlarlar.

Blockchain'de çalışma prensibi şudur; yeni bir işlem veya varolan bir işleme bir düzenleme, bir blockchain'e geldiğinde, genellikle bir blockchain uygulamasındaki düğümlerin çoğunluğu, önerilen tek tek blockchain bloğunun geçmişini değerlendirmek ve doğrulamak için algoritmalar yürütür. Eğer düğümlerin çoğunluğu tarihin ve imzanın geçerli olduğu konusunda bir fikir birliğine varırsa, yeni işlem bloğu deftere kabul edilir ve işlem zincirine yeni bir blok eklenir. Blokzinciri yani blockchain ismi de buradan gelmektedir, zincire benzer yapısı nedeniyle. Çoğunluk, defter defteri girişinin eklenmesine veya değiştirilmesine katılmazsa, reddedilir ve zincire eklenmez. Dağıtılmış bu mutabakat modeli, blok zincirinin dağıtılan bir defter olarak çalışmasına izin verir; ve en önemlisi bunun için, hangi işlemlerin geçerli olduğunu ve (hangisi daha önemlisi) hangilerinin bulunmadığını söyleyen bir merkezi otoriteye ihtiyaç duymaz.

Açık (Public) Blockchain Ağları vs. Özel (Private) Blockchain Ağları

Açık (Public) Blockchain ağlarında isteyen, arzu eden tüm kullanıcılar ağa katılabilir. Ancak bu ağlar içinde yukarıda bahsettiğimiz uzlaşma sistemine dahil olmak herkese açık veya özel izin gerektiren yapıda olabilir. Açık (Public) Blockchain ağlarında katılımcılar eğer izin sistemine de izin almadan dahil oluyorsa (yani blok oluşturabiliyor ve blok doğrulayabiliyorsa) bu sistemlere Bütünüyle İzin Gerektirmeyen Sistem – Double Permissionless System ismi verilir. Açık (Public) Blockchain ağlarında katılımcılar eğer mutabakat sistemine izin alarak dahil oluyorsa (izin sonrasında blok oluşturabiliyor ve blok doğrulayabiliyorsa) bu sistemlere Kısmen İzin Gerektirmeyen Sistem – Permissionless System adı verilir. Özel (Private) Blockchain ağlarında ise sadece izin verilenler ağa katılabilir. Ve yine bu ağlar içinde mutabakat sistemine dahil olmak, ağa katılmasına izin verilen herkese açık veya ikinci kez izin gerektiren yapıda olabilir. Özel (Private) Blockchain ağlarında, izin alarak sisteme giren katılımcılar eğer mutabakat sistemine izin almadan dahil oluyorsa (blok oluşturabiliyor ve blok doğrulayabiliyorsa) bu sistemlere Kısmen İzin Gerektiren Sistem – Permissioned System adı verilir. 

Blockchain teknolojisinin sağladığı avantajlar

Blockchain, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle birçok konuda oldukça önemli ve avantajlı bir teknoloji olarak öne çıkmaktadır.

Merkezi otorite için bir zorunluluk olmaması blockchaini, genel olarak hakemler veya yöneticiler için bir hükmü olmayan ve 50/50 eşitlik temelinde yapılan ortak girişim ve ortaklık ilişkileri için ideal bir mutabakat ve çözüm haline getirmektedir. Gerçekten de, bilgisayarların işlemleri doğrulaması ve yerleştirmesi, takas defterlerine ve diğer yerleşim birimlerine olan ihtiyacı ortadan kaldırmakta, işlerin düzenlemesinde avantaj yaratmakta ve özellikle hız ve maliyet konusunda efektif çözümler ortaya koymaktadır.

Dijital imzalar ve doğrulamalar, kötü bir aktörün sahtekarlığa yol açabileceği gibi senaryoları ve çözülmesi maliyetli olan problemleri ortadan kaldırır. Bir senaryo tasarlamayı zorlaştırıyor. Tüm beklemedeki işlemin kriptografik bütünlüğü ve aynı zamanda blok zincir mimarisinin birden çok düğümünün incelenmesi, teknolojinin tehditlerini ve kötü niyetli kullanımlarını engeller. (Bu güvenlik korumasının pazarda büyük ölçüde test edilmediğini ve teorik bir temele dayanırken, korumaların bugün yaşadığımız dijital ekonominin gerçekliğinde ne kadar iyi kaldığına dair soruların devam ettiğini unutmamak gerekir.)

Blockchain kavramı, varlıkların bir tedarik zinciri boyunca, belirli satıcılar ve fabrikalar arasındaki iletim ve taşıma hatlarına ve son konumlarına nasıl geçtiğini izlemekte gerçekten işe yarayabilir.

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya ücretsiz üye ol!