İş Hayatında Başarı Pelin Özbilgin

CEO, 1970'lerin ortasından itibaren popüler haline gelmiş ve birçok insanın ilgisini çeken bir yöneticilik kademesidir. CEO tarzı yöneticilik, artık günümüzde bir gereklilik haline gelmiş ve bütün şirketlerin bünyesinde barındırdığı bir iş pozisyonu olmuştur.

İngilizce açılımı “Chief Executive Officer” olan, şirket yönetim kurulu başkanın bir altında ve genel müdürün üstünde yer alan yönetici kademeliği CEO, gerek statüsünün yüksekliği, gerek cezbedici maaşları ve sahip olduğu unvanının karizmatikliği sayesinde fazlasıyla talep gören ve genç insanları kendine çeken bir kademe olmuştur.

Peki, CEO olabilmek için onu sadece istemek yeterli midir? Tahmin edebileceğin üzere, bu kademe oldukça az insanın çalıştırıldığı bir iş pozisyonu olduğundan, CEO'ların diğer insanlardan farklı özel niteliklere sahip olması gerekmektedir. Şimdi hep birlikte CEO pozisyonunda çalışmanın gerektirdiği niteliklere ve bu uzun ama öğretici yolculuğa göz atalım.

CEO nedir?

İngilizce adıyla “Chief Executive Officer”, yani CEO, en özet tabiri ile şirketin yönetimiyle ilgili en fazla yetkiye sahip olan yönetici pozisyonudur, ancak CEO şirketin sahibi veya kurucusu değildir. Şirketin sahibi olmadığı için bir CEO her zaman şirketin kurucusuna veya sahibine rapor vermek durumundadır. Bir CEO şirketin en üstündeki kademede olduğundan bu onun hiyerarşisi hakkında oldukça net bir bilgi vermektedir. Bu pozisyonda çalışacak birinin de haliyle diğer pozisyonların gerektirdiğinden çok daha farklı yetenekler, donanımlar, beceriler ve zekaya sahip olması gerekmektedir.

Nasıl CEO olunur?

CEO olmak için yazılı, değişmez kurallar olmadığı gibi belirli bir üniversitenin belirli bir bölümünden mezun olmuş olmak şartı da bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra, CEO olmak uzun ve zahmetli bir yolculuktur, çünkü özel gelişmiş yetenekler gerektiren bir iş pozisyonudur. CEO olmak için olmazsa olmaz bazı maddelere birlikte bakalım.

1. Başarılı Bir Eğitim Hayatı

Herhangi bir bölüme özel bir pozisyon olmamasına rağmen, mutlaka başarılı bir akademik hayat geçirmiş olmak bu noktaya ulaşabilmek için büyük bir adım olacaktır. Lisans veya yüksek lisans eğitimlerini fark etmeksizin tamamlamak ve CEO pozisyonunda çalışmak istediğin sektöre uygun bir bölümden mezun olmak kişiyi rakiplerinin önüne geçirecektir. Akademik anlamda geçerliliği yüksek bir üniversiteden mezun olmak bu anlamda önemli olacaktır.

Bunun haricinde, birçok farklı sektöre hitap eden bir bölümden mezun olmak yine bu konuda avantaj sağlayacaktır. Lisans hayatından mezun olup işe atılan insanlar genelde seneler boyunca bir şirkette eleman olarak çalışırlar ve sonra MBA denilen İşletme Bölümü yüksek lisansını yaparak CEO olmaya yaklaşmak için uğraşırlar. Genel anlamda iyi bir eğitim almış olmak bir CEO için en temel özellik olsa bile, bu tek başına yeterli değildir çünkü bu pozisyon için eğitimden çok kişinin öznel vasıfları ve yetenekleridir. Günümüzde sayısı az da olsa üniversite diploması olmayan başarılı CEO'ların varlığı bunun bir kanıtıdır.

2. Finansal Yönetim Bilgisi

CEO olmak için üniversite yıllarında ekonomi ve finans alanlarında eğitim almış olmak veya kendini geliştirmiş olmak neredeyse olmazsa olmazlardandır. CEO, şirket için finansal anlamda en akıllıca kararlar alabilecek yetkinlikteki bir insanın çalışabileceği bir pozisyondur, bu sebeple ekonomi alanında kendini geliştirmiş olmak oldukça önemlidir.

İyi bir finansal bilgi birikimine sahip olmak, şirket için en akıllıca kararları almakla doğrudan bağlantılıdır. Üniversite yıllarında bu konularda kitap okumak, yan dal yapmak veya fazladan dersler almak hedefi CEO olmak olan kişilerin hayatına büyük katkılarda bulunacaktır.

3. Networking Bağlantıların Önemi

Erkenden iş bağlantıları kurmaya başlamak her potansiyel çalışan için oldukça önemli olsa da, CEO olmak için çok daha önemlidir, çünkü CEO olacak kişinin şirkete ve işe alanlara önceden güven verebilmesi çok önemlidir. İşe alımlarda kişinin çevresi ve referansı onun bu güveni karşıya kazandırabilmesinde büyük rol oynar.

İş hayatıyla işe başlamadan tanışmak, geleceğin yönetici pozisyonunda çalışacak insana özgüven kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda mülakatlarda değerli referanslara sahip olduğunu göstermesini sağlar. Staj yapılan yer ve stajda gösterilen performanslar da bu pozisyonda çalışacak insan için oldukça önemlidir.

4. Yönetim Kuruluna Girmek

Halihazırda çalışılan şirketin yönetim kuruluna girmek ve bu kurulda sesini çıkarıp yeteneklerini gösterebilmek CEO olmak için oldukça önemli bir noktadır. Yönetim kurulu üyeleri ile oluşturulan güven bağları ve bu önemli kişilerin saygısını kazanmak her zaman bu yolda pozitif etkiler gösterecektir.

5. Dil Bilmek

Dil bilmek günümüzde her iş pozisyonu için neredeyse olmazsa olmaz hale gelmişse de, bir CEO'nun birden fazla dil bilmesi, globalleşen dünyanın ihtiyaçlarını anlaması için mutlaka gereklidir. Dil bilmek; insanı, toplumu bilmektir ve bu bilgi birikimine sahip olması bir CEO için büyük bir gerekliliktir.

6. Büyük Hedeflere Sahip Olmak

Niteliklerine uygun bir işte çalışırken bile, o yönetici pozisyonunu hak ettiğine sonuna dek inanmak ve bu enerjiyle kendini geliştirmeyi sistematik olarak devam ettirerek pozisyonda çalışmak, kişinin CEO olma hayaline ulaşmasında çok önemlidir. Akıllıca kararları dile getirmeyi asla ihmal etmeden yetenekleri olabildiğince yansıtıp şirkette böyle önemli bir göreve hazır olduğunu göstermek, oldukça faydalı olacaktır. Bunun için de hiçbir zaman büyük hedef unutulmadan aktif bir şekilde çalışılmaya devam edilmeli ve bu enerjiyle iş yerine gelinmelidir.

7. Esnek Olmak

Girişimci özelliklere sahip olmak, bir CEO için olmazsa olmazdır. Bu anlamda esnek düşünebilmek, kalıpların dışına çıkabilmek bu pozisyonda çalışması gereken insanı diğerlerinden kolaylıkla ayırt edecektir. Gerektiğinde hırslı olmak, bu hırsı büyük hayalleri başarabilmek için kişinin kendisine zarar vermeden kolaylıkla kullanabilmek bu pozisyon için çok önemli ve geliştirilmesi zorunlu bir özelliktir.

Kariyer basamaklarını çıkarken, bu hırsa sahip olmak ve özveriyle yola devam etmek oldukça önemlidir evet ama gerektiğinde bu hırsı bir kenara bırakıp sadece işi en iyi şekilde yapabilmeye odaklanmak ve statüden daha önemli şeyler olduğunu kabullenebilmek gerekir. Bir terfi alındığında, eski işten yeni işe esneklikle, zorlanmadan kolayca geçebilmek bu yeteneğin gelişmiş olduğunu gösterir ve ayırt edici bir özelliktir. Kişi, karşısına çıkan fırsatları içinde bulunduğu rahat konumdan ayrılmamak için tepmemeli, bir nevi yeni maceralara atılma konusunda kararsızlıklar ve isteksizlik yaşamamalıdır.

8. Kolay Anlaşılır Olmak

Bir CEO, şirketin günlük işlerini yardımcılarına devretse bile, her zaman hâkim kuş bakışı ile şirketin içinde bulunduğu durumu takip edebilmelidir. Bu durumu aklında tutarak, kendi yeteneklerini açık ve gözükür bir şekilde gösterebilen, sosyal anlamda diğer çalışanlarla iletişimi güçlü olan ve tespitlerini herkese özümsetebilen insan CEO olmaya çok daha uygundur.

9. Tecrübeye İtibar Etmek

Çoğu CEO, aynı şirkette uzun süreler daha aşağıda bir mevkide çalıştıktan sonra bu statüye gelebilir. Bu noktaya gelene kadar edinilen tecrübeler ve kişinin kendisinden yaşça büyük insanlardan öğrendiği dersler, bu noktaya geldikten sonra da unutulmamalıdır.

Şirketi daha etkili yönetebilmek için bir CEO, o şirkette uzun süredir çalışan insanların da, yeni işe girmiş çalışanların da tecrübelerini, bakış açılarını, tespitlerini ve vizyonlarını dinlemeye devam etmeli ve bu insanların düşüncelerine saygıyla yaklaşmalı, onlardan yeni bilgiler öğrenmeye çalışmalıdır.

10. Vizyonla Yönetebilmek

Gerçek anlamda başarılı bir CEO olabilmek için, kişinin kendine özgü kültürel değerlerinin, hayata bakış açısının ve bilgi birikiminin yönetme tarzında belirgin bir biçimde ortada olması ve diğer çalışanlara yansıtılması gerekmektedir. Unutmayın ki bir CEO kolay yetişmez ve her insan CEO olacak niteliklerde değildir, o yüzden kişi asla kendisini bu noktaya getiren kişisel niteliklerini bir kenara bırakmamalı, onu farklı kılan özelliklerine sımsıkı tutunarak yönetim tarzına bunları yansıtmalıdır.

11. Her Zaman Bir Stratejiye Sahip Olmak

Zirvedeki bir yöneticinin en önemli görevlerinden birisi, çalışanlarının güvenini kazanmış olmasıdır. Çalışanlar, başlarında en kritik anlarda dahi soğukkanlılığını yitirip duygularına kapılmadan, mantıklı ve yaratıcı kararlar alabilen birisinin olduğunu bilerek çok daha verimli çalışırlar. Bu sebeple, CEO olacak kişinin her türlü farklı koşulda ve durumda akıllıca, mantığa uygun ve şirketin yararına olabilecek stratejiler üretebilmesi çok önemli ve gerekli bir yetenektir.

12. Diksiyon Eğitimi Almak

CEO, şirketin en tepesindeki insan olarak şirketin diğer elemanlarına güven vermek zorunda olduğu için, güven veren bir ses tonuyla, açık, anlaşılır bir şekilde konuşması gerekmektedir. Tepedeki kişiye güvenen ve onun söylediklerine itibar eden çalışanlar, çok daha verimli çalışacak ve sürekli yöneticiyle iletişim halinde kalacaktır. Bu da iletişim kazalarını azaltacağı gibi, şirketin genel kâr payını da arttıracaktır ve daha etkin stratejilerin topyekun oluşturulmasını sağlayacaktır. Bu nedenle, CEO’nun düzgün bir biçimde, vurgulamalara ve tonlamalara dikkat ederek, özgüvenli bir sesle şirkete seslenmesi oldukça kritiktir.

13. Farklı Düşünebilmek

CEO’lar, içimizdeki en yaratıcı insanlardır aslında. Sorunlara getirdikleri yaratıcı çözümlerin temel kaynağı, onların insanların geneli gibi en kolay ve düz yoldan düşünmemesinden kaynaklanır. Zirvedeki yönetici, zamanında farklı düşünebildiği, kalıpların dışına çıkabildiği ve özgün olabilme cesaretini gösterebildiği için o noktaya ulaşmıştır. Bu yaratıcı düşünüş tarzının, çalışılan pozisyonda da devam etmesi, şirketin daha iyi noktalara varmasını sağlayacağı gibi, kişinin başarılı bir meslek hayatını CEO’luk pozisyonunda da devam ettirmesini ve adını iş dünyasında duyurmasını sağlar.

CEO görevleri nedir?

CEO bulunduğu konumun hiyerarşik yüksekliği dolayısıyla şirkete dair neredeyse her şeyi takip etmesi gerekse bile, bazı temel değişmez görevleri vardır:

• Bunlardan en temel olanı, yönetici pozisyonunda bulunduğu şirketi o konuma geldiği halindekinden daha yüksek konumlara çıkarmaktır, yani kısaca şirketi çok daha kâr marjı yüksek ve işlerin tıkırında gittiği bir çalışma alanı haline getirmektir.
• Hissedarların, müşterilerin, tedarikçilerin, ortakların ve şirkette çalışan herkesin çıkarlarına en uygun kararları akıllıca vermek bir CEO'nun en temel görevlerinden birisidir.
• Çalıştığı şirketin devamlılığını maksimum seviyede sağlamak adına şirketin dünyasını, bulunduğu ülkenin ve globalleşmenin sonucu olarak bütün dünyanın ihtiyaçlarını ve dinamik değişimlerini anlayıp buna uygun kararlar almak zorundadır.
• CEO çalıştığı markayı, müşteriyi ve dinamik gelişim anlayışını şirketin temeli yapmalıdır.
• Müşterilerini ve hitap ettiği pazarların dilini, ihtiyaçlarını, taleplerini ve geri dönütlerini sezgisel olarak okuyup buna uygun şirket politikaları belirlemek en önemli görevlerden birisidir.
• Şirketi farklılaştırıp diğer rakiplerinden ayıracak stratejiler, yol haritaları ve politikalar belirlemek bu görevlerin arasındadır.
• Şirkete ait özel bir kültür oluşturmak yine CEO’nun yapabileceği ve yapması gereken, şirket içinde bütünlüğün sağlanabilmesi adına önemli bir görevidir.
• Bir CEO her zaman rekabet şartlarına hazır bulunmalı ve soğukkanlılıkla hareket edebilmelidir. CEO’nun görevleri kısaca şirketin profesyonel süreçlerine dahil olan ve bunu etkileyebilecek her olguyu takip etmek ve bununla ilgili zekice kararlar almaktan ibarettir.

CEO olmak için ne okumak gerekir?

Ceo olmak için özellikle tek bir bölüm okuma gereksinimi yoktur ancak CEO olmaya giden yolda çalışılan şirketin ait olduğu sektöre dair bir eğitim almış olmak, başarılı bir akademik hayat ve finans bilgisi çok önem teşkil eder.

Başarılı CEO’ların özellikleri nelerdir?

Başarılı bir CEO şu özelliklere sahip olmalıdır:

• Zor durumlarda ve kriz anlarında soğukkanlılıklarını koruyarak mantıklı kararlar alabilmeleri.
• Kendi tecrübelerine güvenirken başkalarının tecrübelerini dinlemeyi ihmal etmemeleri.
• Şirketi kişisel özverilerine ve kültürlerine bağlı kalarak yönetmeye devam ederken, bilgi birikimininden fazlasıyla yararlanmaları.
• Çalışanlarına her zaman bütün bir şirketle birlikte güven vermeleri ve daha verimli çalışabilmeleri için onları cesaretlendirebilmeleri.
• Açık, anlaşılır ancak özgüvenli bir ses tonuyla konuşmaları ve şirketle ilgili tespitlerini her daim çalışanlarıyla açık bir iletişimle paylaşmaları.
• Sürekli çalışanlarıyla bağlantıda ve iletişimde olmaya çalışmaları, ancak onlara da kendilerine ait bir zaman bırakmaları.
• İnsan ilişkileri konusunda belirli sosyal becerilere sahip olmaları.
• Kendisini çalışma özverisi anlamında önceden şirkette ispatlamış olmaları.
• Yurt içinde ve dışında gelişen siyasi, ekonomik, küresel olayları sürekli takipte olmaları ve bu etkenleri karar alırken göz önünde bulundurmaları.
• Duygusal zekalarının gelişmiş olması ve karar verirken sezgisel, risk payına sahip kararlar da verebiliyor olmaları.

Hangi bölüm mezunları CEO olabilir?

Genel anlamda CEO olmak için belirli bir bölümden mezun olma gerekliliği olmasa bile, yapması gereken görevler ve sahip olacağı yetkinlikler sebebiyle, işletme, ekonomi, finans gibi bölümlerden mezun olmak CEO olma konusunda büyük avantaj sağlar. Yine de, başka bir bölümden mezun olup da bu konularda kendini geliştirmiş insanların da bu konuda şansı vardır.

CEO olmak isteyenlerin kişisel özellikleri nasıl olmalıdır?

CEO unvanını taşıyan her kişinin çalıştığı sektöre ve taşıdığı sorumluluklara göre şekillenen farklı yeteneklere göre değişen özellikleri olmalıdır. Ancak genel olarak baktığımızda, bir CEO’nun geleceği öngörebilme yeteneğinin gelişmiş olması ve bir sonraki yapılması gereken muhtemel hamleleri tespit edebilmesi gerekmektedir. Şirketin yatırım konusu ne ise o konu hakkında geniş bir bilgi birikimine sahip olması ve kamuoyunu, çalışanları rahatlatacak bilgileri özgüvenli, sade bir dille açıklayacak sosyal becerilere hâkim olması gerekmektedir.

CEO yıllık kazançları ne kadar?

CEO’ların kazandıkları gelir şirketten şirkete değişim göstermekle beraber, Türkiye’deki rakamlara baktığımızda genel ortalama maaşları 353.640 Türk lirası iken, en yüksek maaşlar 769.320 Türk lirasına kadar çıkabilmektedir.

Kaç yaşında CEO olunur?

Uzun ve zahmetli süreçlerden geçilmesi gerekilen bu pozisyonun gerektirdiği özel bir yaş olmamasına rağmen, kişinin liderlik becerilerini, bilgi birikimini, finansal eğitimlerini ve şirkette edindiği tecrübelerini uzun süreler sonra yeterli seviyeye getirdiği yaş, CEO olmaya en uygun yaştır diyebiliriz.

Üniversite eğitiminin arz ettiği önemden dolayı 20li yaşların sonları, ancak daha dinamik, yeniliklere açık, trendleri takip eden ve dinamik bir düşünüş tarzı gerektirmesinden dolayı ileriki yaşlarda daha zor çalışılabilinecek bir iş pozisyonudur. Bu nedenle orta yaş sınıfı, CEO olma niteliklerine genel anlamda baktığımızda en uygun yaştır.

Genç Yaşta CEO Olmak İçin Gerekenler

Yöneticilik gibi vasıflar ileriki yaşlarda edinilen bilgi birikimi ve tecrübeyle kazanılsa dahi, liderlik biraz daha insanların mizacıyla ilgilidir; bu sebeple, doğuştan lider olmaya eğilimli bazı insanlar vardır. Bu insanlar varoluşları nedeniyle genç yaşta CEO olmak için biçilmiş kaftan olduklarını rahatlıkla gösterebilirler. Genç yaşta kendi mizacını ve eğilimlerini keşfetmek, bu mesleğe uygun olup olmadığının anlaşılması için önemlidir. Bu gibi tespitlerin yapılması için kişilik envanteri testleri kullanılabilir ve kişinin yöneticilik pozisyonuna uygun bir kişilikte olup olmadığı anlaşılabilinir.

Genç yaşta CEO olmak için gereken nitelikleri geliştirme adına adımlar atmak, bu yolda gençlere büyük avantajlar sağlayabilir. Bu adımlardan en önemlisi, kişisel gelişime önem verilmesi ve kişinin kendisini tanıyarak gerçekten CEO olmaya uygun olup olmadığını anlamasıdır. İkinci adım olarak, kendinde CEO olmak için gereken kişilik özelliklerinin olduğunu düşünen gençler, yönetici pozisyonunda çalışmak istedikleri sektörle ilgili daha fazla bilgi birikimi edinerek önemli bir adım atabilirler. Bunun yanı sıra, halihazırda çalıştıkları şirketin üst yönetim kurullarından önemli bağlantılar kurup kendi yetkinliklerini bu insanlara kanıtlamaları CEO olma yolunda önem teşkil etmektedir.

Dinamik genç ruhu dışa vurmak ve akıllıca kararlarla şirketin kâr payını yükseltebileceğini, şirketi uluslararası anlamda değişen ve gelişen dünyaya daha uygun bir marka haline getirebileceğini göstermek, geleceğin CEO’su için olmazsa olmaz bir adım olacaktır. Şirkete yüksek enerjisiyle canlılık getiren ve çalıştığı ortama pozitif anlamda yenilikler katan genç çalışanlar, CEO olma yolunda her zaman bir adım öndedir çünkü CEO pozisyonunda çalışacak kişinin herhangi bir diğer çalışan gibi olması beklenmez. O her zaman fark yaratan, yeniliklere açık, sosyal becerileri yüksek ve şirketi bulunduğu konumdan daha iyi yerlere getirebilecek potansiyele sahip olmalı ve herkese benzememelidir. Bu konular üzerine yoğunlaşan ve kendi kişisel becerileri, hayat görüşleri, gündemi takip edişi, dinamik ve farklı çalışma tarzıyla yıldızlarını parlatıp kendilerini gösteren gençler bu anlamda avantajlıdır.

Özet olarak baktığımızda, CEO olmak gerek yüksek maaşları, gerek sahip olduğu yüksek hiyerarşisi, gerek albenisiyle oldukça popüler hale gelmiş bir mevki olsa da, bu konuma gelmek düşünüldüğü gibi kolay ve basit değildir. CEO yetiştirmek oldukça fazla mesai ve birikim isteyen bir süreç olduğu gibi, bütün zaman ve yatırımlar CEO olmak üzerine yapılsa dahi, yaratıcı düşünme, fark yaratabilme ve liderlik gibi çalışılarak öğrenilmesi pek mümkün olmayan bazı özellikler olmadıkça boş bir yatırım olacaktır. Bu nedenle, CEO olmayı hedefleyen bir kişinin öncelikle bu mevkiyle ilgili temel gereklilikleri öğrenmesi ve kendisini daha iyi tanıyarak bu işi yapmaya uygun kişilik özelliklerine sahip olup olmadığını anlaması zorunluluktur.

Her insan her işi en iyi verimle yapabilecek özelliklere ve eğilimlere sahip olmayabilir, ancak bu durum bir insanın kendisine en uygun işi yaptığında başarılı olacağı gerçeğini bize hatırlatmalıdır. Gereken liderlik, yaratıcılık, özgüven gibi özelliklere sahip olan bir genç, gereken eğitimleri alarak ve kendi gelişimini hiçbir zaman bırakmadan devam ettirirse, geleceğin CEO’su olmak için çok güçlü bir aday haline gelir. Unutmamalıyız ki, CEO’lar azınlık bir kesimi oluşturur ve insanın sahip olması gereken bazı kişilik özelliklerinin tecrübe, gelişim, bilgi birikimi ve öz farkındalıkla birleşmesiyle, bu işe en uygun insanlar yetişir.

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.