İnsan Kaynakları Melike Yıldız

Hibrit Çalışma Modeli Nedir? Hibrit Çalışma Modeli Nasıl Uygulanır?

Yeni CV örneklerini incele

Pandemi sonrası dünyada hayatlarımızı yaşama biçimimizde temel farklılıklar meydana geldi. Hepimizin bildiği üzere, 'yeni normal' seyahat etme, sosyalleşme ve çalışma şeklimizde değişiklikler anlamına geliyor. Salgından önce nüfusun sadece %32'si evden çalışıyordu, ancak şimdi bu durum gitgide değişiyor.

Bir zamanlar uzaktan çalışma konusunda tereddütlü olan şirket, artık bunun faydalarını hissediyor ve çalışanları da bunu hissediyor.

Ancak, tüm çalışanlar evlerinin daimi çalışma merkezleri olmasını istemiyor. İş birliği, şirket kültürünün geliştirilmesi ve bazı durumlarda üretkenliğin artırılması gibi ofis çalışmasından elde edilecek pek çok fayda vardır. Bu durumda, çalışanların ev ve ofis katılımını birleştirmelerine olanak tanıyan hibrit bir çalışma modeli çözüm olabilir.

Bilindiği üzere hibrit çalışma, ofis içi, uzaktan ve hareket halindeki çalışanların bir karışımını destekleyen esnek bir çalışma modelidir. Çalışanlara en verimli oldukları yerde ve şekilde çalışmayı seçme özerkliği sunar. Peki, tam olarak hibrit çalışma modeli nedir ve nasıl uygulanır? Aşağıda bu sorularınızın ve çok daha fazlasının cevaplarını bulacaksınız.

Hibrit çalışma modeli nedir?

İngilizce'de ''hybrid'' olarak karşımıza çıkan hibrit çalışma modeli, aylık olarak haftanın belirli günleri ofisten çalışmanın gerçekleştiği bir çalışma modelidir. Hibrit çalışma modeli bazı şirketler açısından ofis gider maliyetlerini azalttığı için olumlu katkısı olmuştur. Çalışanlar açısından ise hem vakitlerini yolda geçirmedikleri için hem de haftanın belirli günlerinde evden çalıştıkları için daha motive olmalarını sağlamıştır.

Yapılan bazı araştırmalara göre, hibrit çalışma şeklinin çalışma verimini düşürdüğü gözlemlenmiş olsa da aslında bu çalışma modelini destekleyenler için bağımsız çalışmak motivasyonu önemli düzeyde artırmıştır. Çünkü bu şekil çalışarak zamanımızı daha verimli yönetebilmek ve iyi hissedebilmek için mesaimiz dışında çalışabilir ya da bir diğer güne kalan işleri de çalışmak istersek aynı gün içinde yapma özgürlüğüne sahip oluruz.

Özetle, pandemi etkisiyle salgınların artması ve çalışma alışkanlıklarımızın değişmesi sonucu ortaya çıkan hibrit çalışma modeli hayatımıza girdi ve birçok meslek dalındaki çalışanların işe gitmeden birkaç gün evden çalışabileceğini göstermiş oldu. Uzun süre ekrana bakmak ve dik durmak gibi sorunlar göz önünde bulundurulduğunda, hybrid sistemle bu durumlar en aza indirgendiği için çalışanlar hem fiziksel açıdan hem psikolojik açıdan hem de zihinsel olarak dinlenmiş olur.

İlginizi Çekebilir: Uzaktan Çalışma Modelinde İhtiyaç Duyulan 6 Önemli Beceri

Hibrit çalışma modeli nasıl uygulanır?

Çalışma modelleri, şirketlerin düzenli olarak nasıl çalıştığına dair kılavuzlardır. Çalışanların uyması gereken çalışma programını, özellikle de nerede çalışacaklarını belirlerler. Farklı seviyelerde, hibrit çalışma yaklaşımı ofis içi ve uzaktan (online veya evden) çalışmayı birleştirir. Bazı şirketler, çalışanların çoğu zaman iş yerinde kalmasına ihtiyaç duyar, ancak haftada birkaç gün uzaktan çalışmalarına izin verir; bazıları ise ofis içi tam çalışan katılımını savunur.

Şirketlerin ve bunlar içindeki farklı ekiplerin taleplerine bağlı olarak, hibrit çalışma modellerinin başka biçimleri de vardır. Her hibrit modelin güçlü ve zayıf yönleri vardır. Büyük şirketler için işe yarayan bir model daha küçük kuruluşlar için işe yaramayabilir. Ayrıca, aynı model, farklı iş yeri kültürleri nedeniyle aynı sektördeki şirketler için faydalı olmayabilir. Yani, hibrit iş modelini uygulamanın zorluğu büyük ölçüde şirketin mevcut altyapısına bağlı olacaktır ve çoğu durumda bir ayarlama dönemi gerektirecektir.

Hibrit çalışma modeli türleri nelerdir?

Peki, farklı hibrit çalışma modelleri nelerdir? İşte farklı şekillerde uygulanabilecek hibrit çalışma sistemleri:

  1. Ofis öncelikli hibrit çalışma modeli

Ofis öncelikli hibrit modelde çalışanlar neredeyse her zaman işe gelmek zorundadır ancak zamanlarının bir kısmında uzaktan (genellikle evden) çalışabilirler. Çalışanların genellikle haftada bir veya iki gün ya da ayda birkaç gün uzaktan çalışmasına izin verilir. Bu bonusu bazı durumlarda istedikleri zaman kullanabilirler. Diğer şirketlerde bu iş dışı günler, kimin hangi saatte ofiste olması gerektiğine bağlı olarak belirli bir duruma göre verilir. Bu paradigmayı kullanan şirketler, fiziksel ayrılığın etkili ekip iletişiminin önünde bir engel olduğunu düşünüyor. Amaçları uzaktan çalışmak değil; bunun yerine çalışanlarına daha fazla özgürlük vermek istiyorlar.

Ofisler ayrıca konferanslar ve birebir görüşmeler için de idealdir. Sonuç olarak, ofis öncelikli stratejinin benimsenmesi çok daha kolaydır. Çok fazla teknolojik değişiklik yapılması veya prosedürlerin değiştirilmesi gerekmeyecektir. Ofiste bulunma gibi kuralların yalnızca birkaç yönünün değiştirilmesi gerekecektir. Ofis öncelikli hibrit çalışma modeli, üretken olmak için ekip çalışmasına güvenen şirketler için uygundur. Ekiplerin görevlerini yapmalarını sağlarken özgürlüğe ve bağımsız görevlere izin verir. Bununla birlikte, üretim gibi diğer sektörlerde, ofis öncelikli yaklaşım karma istihdam için tek pratik seçenektir. Bu paradigma, kişisel ve dijitalleştirilmiş çıktılara bağımlı olan şirketler için zararlı olabilir. Ayrıca, ofis öncelikli paradigma, ofisten uzakta ikamet eden çalışanlar için üretkenliği azaltabilir.

  1. Esnek hibrit çalışma modeli

Esnek hibrit çalışma modeli, çalışanların iş yerinden veya ofisten ne zaman çalışmak istediklerini seçmelerine ve evden çalışmayı tercih etmelerine olanak tanır. Bu model, ortak çalışmaları teşvik etmek için Salı günleri ofiste çalışma zorunluluğu gibi bazı kısıtlamalar uygulayabilir. Bu, ne yazık ki, coğrafi olarak ayrı olan ekipler için mümkün değildir. Bu stratejiyi benimseyen şirketler, çalışanların nerede çalışacaklarını seçmelerine izin vermenin onları neşelendireceğini düşünür. Çalışma ortamları genellikle hot-desking üzerine kuruludur, yani kimsenin tanımlanmış bir masası yoktur ve herkes herhangi bir boş masayı kullanmakta özgürdür.

Çalışanlar iş yeri esnekliğine değer veriyor. PwC'nin uzaktan çalışma anketine göre, katılımcıların yüzde 55'i her hafta en az üç kez uzaktan çalışma esnekliğini desteklerken, yalnızca yüzde 8'i ofis öncelikli çalışmayı tercih ediyor. Çalışanların iş yerinde daha fazla özgürlüğe sahip olması, iş memnuniyetinin artmasına yol açmaktadır.

  1. Sabit (split-week) hibrit çalışma modeli

Bu sistem, hem ofiste hem de uzaktan çalışma için günler belirleyerek çalışır. Örneğin; bir bölüm haftanın ilk üç günü iş yerinde çalışabilir. Bu nedenle, haftanın geri kalanında evden çalışırlar ve yerlerine diğer ekipler ofiste bulunur. Böylece, iş yeri daha az sıkışık olacak ve çalışanlar yeniden organize olmak ve düzenli çalışmak için daha fazla fırsata sahip olacaktır.

  1. Uzaktan öncelikli hibrit çalışma modeli

Bir önceki tekniğin aksine, uzaktan çalışma yaklaşımında standart olan, çalışanların evlerinden ya da şirket dışındaki diğer yerlerden uzaktan çalışmasıdır. Bu modeli uygulayan şirketler, bireylerin ara sıra gelebilmeleri için hala bazı çalışma alanlarına sahiptir. Yine de tüm faaliyetler ve kurallar uzaktan çalışmaya, bunun gerekliliklerine yöneliktir. Başka bir deyişle, bu paradigma uzaktan çalışmaya izin verir ve bunu teşvik eder. Uzaktan çalışan şirketler iletişimi ve iş birliğini kolaylaştırmak, herkesin ihtiyaç duyduğu bilgileri zamanında almasını sağlamak için çeşitli çözümler kullanır. Bu yaklaşımı benimseyen şirketler, uzaktan çalışmanın geleceğin yolu olduğunu düşünüyor. Ancak yine de ofis ortamında çalışmak isteyen çalışanlar için fırsatlar sunuyorlar. Bu paradigmanın konumun önemi yoktur çünkü yönetim esasen uzaktan hareket eder.

  1. Hafta hafta hibrit çalışma modeli

Sabit hafta modelinin şirket için ideal olduğu düşünülmüyorsa, haftadan haftaya stratejisini denenebilir. Bu çalışma ortamında belirli çalışan gruplarının iş yerinde şahsen bulunması gereken çalışma haftaları belirlenir. Daha sonraki birkaç hafta boyunca evden çalışabilirler. Belirli çalışanların bir hafta boyunca iş yerinde tam zamanlı olarak çalışması planlanabilir. Ardından, diğer grup üyeleri bir sonraki hafta onlarla birlikte çalışmak için fiziksel olarak gelebilir. Çok sayıda çalışanı olan şirketler bu hibrit çalışma düzenlemesinden en çok faydalanan şirketlerdir. Bu modelle, faaliyetler için gereken iş yeri alanını önemli ölçüde azaltırken idari harcamalar da düşebilir.

İlginizi Çekebilir: Yöneticileri Uzaktan Çalışma Fikrine Nasıl İkna Edebilirsin?

Hibrit çalışma modelinin avantajları nelerdir?

Uzaktan çalışmanın avantajları nelerdir?

Profesyonel ortamı hızla tanımlayan yeni bir çalışma modelinden bekleyebileceğiniz gibi, hibrit çalışma hakkında sevilecek çok şey var. Hibrit çalışmanın hem çalışanlar hem de şirketler için pek çok faydası var.

Çalışanlar için hibrit çalışmanın en büyük faydası esnekliktir. İster şirket içinde ister evden çalışsınlar ya da zamanlarını ikisi arasında bölüştürsünler, hibrit bir iş yeri onları destekler. Farklı çalışma tarzları arasındaki tüm boşlukları doldurmayı amaçlar, böylece bir kişi ortamdan bağımsız olarak işini başarabilir. Bu özellikle vardiyalı çalışan şirketler için önemlidir.

Bu kusursuz çalışma deneyimi, çalışma alanı seviyesine kadar iniyor. Hibrit çalışma, konsept kadar esnek çalışma alanları gerektirir. Otel masaları, sıcak masalar (hot-desking), mola alanları ve benzerleri, destekleyici bir hibrit iş yeri için gereklidir. Konsepti işlevsel tutmanın ötesinde, çalışanları ihtiyaçlarına en uygun şekilde çalışmaya teşvik ederler.

İşveren açısından bakıldığında, hibrit çalışma güçlü optimizasyon fırsatları sunar. Örneğin, orantılı masa düzeni, şirketlerin, çalışanları ihtiyaç duydukları alandan mahrum bırakmadan, toplam çalışan sayısından daha az masa ile çalışmasına olanak tanır.

Aşağıdaki örnekler, hibrit iş yerlerini günümüzün dinamik iş gücü için uzun vadeli bir olasılık haline getiren bazı temel, spesifik faydaları ortaya koymaktadır:

  • Çalışanlar için hem ofis içi hem de ofis dışı erişilebilirliğin en iyisini sunar.
  • İş yerinin esnekliğini, çevikliğini ve opsiyonelliğini artırır.
  • Alanların ve iş istasyonlarının daha etkin kullanılmasını ve değerlendirilmesini sağlar.
  • Daha verimli alan kullanımı sayesinde iş yeri maliyetlerinde tasarruf sağlanır.
  • Kültürü etkileyebilen ve geliştirebilen iyileştirilmiş çalışan deneyimi sağlar.
  • Yol sorununu en aza indirger ve trafik derdinin çalışan için artık bir çile olmaktan çıkmasını sağlar. Böylecei verimlilik artar.
  • Salgın döneminde olunmasa dahi ufak bir hastalığın bile daha çok kişiye yayılması önlenir.

Hibrit çalışma modelinin dezavantajları nelerdir?

Uzaktan çalışmanın dezavantajları nelerdir?

Hibrit modelde şirketlerin hâlâ üzerinde çalışması gereken birkaç pürüz var. Bölünmüş ekipler ve iş gücü için kanıtlanmış, güvenilir bir çözümdür, ancak hesaba katılmadığı takdirde komplikasyonlara neden olabilecek bazı önemli dezavantajlar vardır.

Bunlardan en büyüğü gözetim eksikliğidir. Bazılarının uzaktan çalışması, ofis içindeki çalışanların farklı alanlar ve iş istasyonları arasında gidip gelmesi, şirketlerin geleneksel kontrol anlayışından vazgeçmesine neden oluyor. Çalışanların iyi alışkanlıklar geliştirmesine ve yeni beklentileri anlamasına yardımcı olacak yol gösterici bir el olduğu sürece bu sorun değildir. Sosyal-duygusal yetkinlik yönetim için hayati önem taşır ve iletişim için iyi sistemler zorunludur.

Dikkat dağıtıcı unsurlar da dikkat edilmesi gereken bir konudur. Tek masa ve tek görevden oluşan geleneksel çalışma modeline alışkın olan çalışanlar, dikkatlerinin kolayca dağıldığını ve/veya görevlerini nasıl sürdüreceklerini bilemediklerini fark edebilirler. Şirketler bu kişileri özenli bir çalışma alanı tasarımıyla destekleyebilir ve çalışanları alışkanlıklarını terk etmelerine zorlamak yerine adapte olmaya teşvik edebilir.

Son olarak, kavramın tüm anlamlarında şirket içi ile uzaktan arasında köprü kuracak sistemlerin olması gerekir; çalışanlar arası iletişim, dosyalara ve teknolojilere erişim, bağlantının sağlam olması gibi.

Yine, bu örnekler bazı açık tuzaklara işaret ediyor. İyi haber ise, hibrit iş yerlerinin dikkatli bir şekilde tasarlanması ve yönetilmesiyle bunların birçoğundan kaçınılabilir olması:

  • Özellikle bölünmüş ekipler arasında gerçek zamanlı iletişim kurmak daha zordur.
  • Teknoloji ve uygulamalara erişim ofisten eve farklılık gösterebilir.
  • Çalışanlar uyum sağlamakta veya yeni alışkanlıklar geliştirmekte zorlanabilir.
  • Çalışanlar, çalışma tarzı seçimlerinde desteklenmezlerse yabancılaşmış hissedebilirler.
  • Hibrit, çalışma özgürlüğüne izin vermek için daha fazla kontrol süreci gerektirir.
  • Güvenlik ayarlarından ağ bağlantılarına ekstra dikkat edilmesi ve özen gösterilmesi gerekir.
  • Ofise gelenler ve gelmeyenler olarak sınıfsal rekabet artabilir ve ofise gelenler daha istekli çalışan olarak gösterilebilir.
  • Ebeveyn olanlar açısından evden çalışmayla motivasyonları düşebilir. Hem çalışan olmak hem de çocuklarla ilgilenmek zor olabilir.
  • Yoğun çalışma temposuna sahip olan şirketler ve bu şirketlerde çalışanlar iş ve özel hayat dengesini kurarken zorlanabilir.
  • Çalışanlar takdir edilmeli, motivasyon arttırıcı tebrik kutlama mesajları gönderilmeli. Takdir edilmezse çalışanın motivasyonu düşebilir ve kendini yalnız hissedebilirler.

 

İlginizi Çekebilir: Evden Çalışmanın Dezavantajları Nelerdir?

Hibrit çalışma modeline geçen şirketler hangileri?

Türkiye'de uzaktan ve ofis içi çalışma modeli olan hibrit sistemi benimseyen bazı şirketleri şu şekilde sıralayabiliriz:

  1. Akbank
  2. Turkcell
  3. Sabancı Holding
  4. Yemeksepeti
  5. Trendyol
  6. Aksigorta
  7. Mercedes-Benz Türk
  8. ING Bank
  9. Danone
  10. Doğuş Grubu

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.