İnsan Kaynakları Zeynep Çelik

Mazeret İzni Nedir? Mazeret İzni Hakkı Kaç Gündür?

Yeni CV örneklerini incele

Çalışmanın hayatımızın büyük bir bölümünü kapladığı düşünüldüğünde, bazen en az bir iş gününü engelleyen bir şeyin ortaya çıkması şaşırtıcı değildir. Şirketler, çalışanları beklenmedik bir acil durum (hastalık, kaza vb.) nedeniyle işe gelemediğinde genellikle anlayışlı davranırlar. Bu gibi durumlarda düzenlenen izinlere mazeret izni denir.

Bu içeriğimizde, yıllık izinden farklı bir izin türü olan mazeret izninin ne olduğunu, mazeret izni hakkının hangi durumlarda ve kaç gün kullabileceğini ele alacağız.

Mazeret izni nedir?

Mazeret izni, çalışanların beklenmedik veya acil bir durumda işlerine devam edememeleri durumunda alabilecekleri bir izin türüdür. Bu izin, çalışanların özel bir nedenle işe gitmelerinin mümkün olmadığı durumlarda kullanılabilir. Mazeret izni, genellikle çalışan veya memur statüsünde olan çalışanlar tarafından kullanılır.

Mazeret izni hakkı kaç gündür?

Mazeret izni süresi, şirketin ve çalışanın anlaşmasına bağlı olarak değişebilir. Genellikle birkaç gün veya bir hafta içinde kullanılabilir. Ancak, çalışanın durumu göz önünde bulundurularak, mazeret izni süresi uzatılabilir. Bunun yanında 4857 sayılı İş Kanunu'na göre devlet memurlarının mazeret izin hakları aşağıdaki gibidir:

  • Evlenme halinde mazeret izni süresi 3 gün,
  • 1. derece akrabanın (eşi, çocuk, anne, baba veya kardeş) vefat etmesi halinde 3 gün,
  • Evlat edinilmesi durumunda 3 gün,
  • Eşin doğum yapması halinde 5 gün.

Kanun çerçevesinde izin süreleri yukarıdaki gibi olsa da, özellikle özel sektörde, mazeret izin süreleri şirketin inisiyatifine ve iş sözleşmesine bağlı olarak belirlenir. Ayrıca, çalışan dilerse mazeret izin günlerini yıllık izin hakkı bulunuyorsa, birleştirebilir.

Mazeret izin sebepleri nelerdir?

Mazeret izni nedenleri, farklı durumlarda değişebilir. Genellikle, aşağıdaki nedenlerle mazeret izni talep edilebilir:

  • Hastalık: Çalışanın kendisi veya ailesi için beklenmedik bir hastalık durumunda mazeret izni talep edilebilir.
  • Ölüm: Aile üyelerinin ölümü veya cenaze törenlerine katılmak için ölüm izni talep edilebilir.
  • Doğum: Çalışanın eşi veya çocuğunun doğumu nedeniyle doğum izni talep edilebilir.
  • Zorunlu seyahat: Acil bir iş veya aile ziyareti gibi zorunlu bir seyahat nedeniyle mazeret izni talep edilebilir.
  • Ev taşıma: Yeni bir eve taşınma veya mevcut eve önemli tadilat yapılması nedeniyle mazeret izni talep edilebilir.

Mazeret izni nasıl talep edilir?

Mazeret izni talebi genellikle İnsan Kaynakları departmanına yapılır. Çalışan, İK profesyoneline bir talep mektubu veya e-postası göndererek mazeret izni talep edebilir. Mazeret izni talebi ayrıca şirketin önceden belirlenmiş prosedürlerine uygun olarak yapılmalıdır.

Sonuç olarak, mazeret izni, beklenmedik veya acil durumlarda çalışanların işlerini yapamadıkları zamanlarda kullanabilecekleri bir izin türüdür. Mazeret izni süresi, şirketin ve çalışanın anlaşmasına bağlı olarak değişebilir. Mazeret izni nedenleri, hastalık, ölüm, doğum, zorunlu seyahat ve ev taşıma gibi farklı durumlar olabilmektedir.

Mazeret izni nasıl alınır?

Yukarıda da belirttiğimiz gibi mazeret izni almak için, öncelikle çalışanın İnsan Kaynakları departmanına talepte bulunması gerekmektedir. Talep, yazılı veya sözlü olabilir ve yöneticilerin onayı olmadan çalışan, iş yerinden ayrılamaz.

Mazeret izni talebi sırasında, çalışanın nedenini açık ve net bir şekilde belirtmesi önemlidir. Örneğin; sağlık nedenleri, ailevi nedenler veya kişisel nedenler gibi sebepleri açıkça belirtilmelidir. Ayrıca, izin süresi ve işin devamı sırasında nelerin yapılacağı gibi konularda da anlaşma sağlanmalıdır.

Mazeret izni talebi için gerekli belgeler de talep edilebilir. Örneğin, sağlık nedenleriyle mazeret izni talep eden bir çalışan, doktor raporu veya diğer sağlık belgelerini sunabilir. Ayrıca, ailevi nedenler için mazeret izni talep eden bir çalışan, yakın akrabalarının durumunu gösteren belgeleri sunabilir.

Yöneticiler, mazeret izni taleplerini inceleyerek, talebin uygunluğuna ve çalışanın işin devamı sırasında nasıl bir planlama yaptığına bakarak karar verebilirler. Talebin kabul edilmesi durumunda, çalışanın izin süresi boyunca iş yerinden ayrılmasına izin verilir.

Sonuç olarak, mazeret izni almak için, çalışanın şirkete talepte bulunması ve nedenini açık ve net bir şekilde belirtmesi gerekir. İzin süresi ve işin devamı sırasında nelerin yapılacağı gibi konularda da anlaşma sağlanmalıdır. İK profesyonelleri, talebin uygunluğuna ve çalışanın işin devamı sırasında nasıl bir planlama yaptığına bakarak karar verirler.

Mazeret izni alınca maaştan kesilir mi?

Genellikle, kısa süreli mazeret izinleri için maaş kesintisi yapılmaz. Ancak, uzun süreli mazeret izinleri için şirketler, çalışanın maaşının bir kısmını veya tamamını kesme hakkına sahip olabilirler. Bu durumda, çalışanın mazeret izni süresi boyunca ücretli izin kullanması veya iş yerindeki diğer çalışanların yaptığı işleri yapması gibi çeşitli seçenekleri değerlendirmesi gerekebilir.

Ayrıca, bazı ülkelerin çalışma yasalarında, belirli mazeret izinleri için maaşın kesilmemesi gerektiği belirtilmektedir. Örneğin, doğum ve evlat edinme izni gibi durumlarda, çalışanın maaşının kesilmesi yasaklanabilir.

Sonuç olarak, mazeret izni süresinde maaşın kesilip kesilmeyeceği, çalışanın çalıştığı şirketin politikalarına ve sözleşmesinde belirtilen şartlara bağlıdır. Çalışanların, mazeret izni talebi öncesinde şirketlerinin politikalarını ve iş sözleşmelerini incelemeleri, maaş kesintisi durumunda ne tür seçenekleri olduğunu anlamalarına yardımcı olabilir.

En iyi yeteneklerin kariyer platformu toptalent.co'ya üye ol, Türkiye'nin ve dünyanın en iyi şirketlerinin iş, staj ve kariyer fırsatlarını keşfet.